De casus
Een adviseur Openbare Orde en Veiligheid (OOV’er) van de gemeente krijgt een tip vanuit het lokale basisteam van de politie. Een bekende ondernemer met criminele banden is van plan om een sport- en welnesscentrum met horecagelegenheid te openen. Dit zal worden gefinancierd met geld uit het criminele circuit. Deze ondernemer is lokaal zeer geliefd, wat voor de gemeente gelijk een gevoelig punt oplevert.
De aanpak
Vanuit de gemeente wordt bij de vergunningaanvraag direct een Bibob-vragenformulier aan de ondernemer uitgereikt. Het Bibob-onderzoek leidt tot een weigering van de aanvraag voor de horecavergunning. Er is volop reden om aan te nemen dat de gevraagde vergunning wordt gebruikt voor het witwassen van crimineel geld en het plegen van strafbare feiten. De ondernemer kiest ervoor om geen bezwaar in te dienen. Een andere ondernemer dient exact dezelfde aanvraag in voor exact dezelfde locatie. Opnieuw voert de gemeente een Bibob-onderzoek uit, deze keer met een adviesrol voor het Landelijk Bureau Bibob en daarmee wordt de stroman-constructie aangetoond. Deze tweede aanvraag wordt daarom ook geweigerd.
De ondernemer wijzigt zijn plan en vertrekt naar een andere gemeente om daar opnieuw een soortgelijke onderneming te starten. Het Openbaar Ministerie geeft op grond van artikel 26 van de Wet Bibob een tip aan de burgemeester van deze gemeente. De burgemeester volgt deze tip op en dit leidt uiteindelijk opnieuw tot een weigering van de aanvraag. De ondernemer kiest weer voor een andere route en opent in de eerste gemeente toch zijn onderneming, dit keer zonder een vergunning aan te vragen. De gemeente treedt handhavend op en legt een last onder dwangsom op. Om vast te stellen of hieraan gehoor wordt gegeven, zet de gemeente haar eigen BOA’s in. Deze constateren dat de onderneming nog steeds open is en dat alcohol wordt verstrekt. De rapportages van de BOA’s geven de gemeente een reden om verder op te treden.
Uiteindelijk gaat de gemeente over tot het sluiten van de onderneming. Al deze ontwikkelingen blijven natuurlijk niet onopgemerkt en leiden ertoe dat de gemeente, de politie, het OM en de belastingdienst onder de vlag van het RIEC een integraal onderzoek starten naar deze ondernemer en zijn activiteiten. Dit onderzoek leidt tot diverse interventies.
Conclusie
Het toepassen van de Wet Bibob en een goede samenwerking en informatiedeling tussen overheden is essentieel bij het bestrijden van de georganiseerde criminaliteit. Daarnaast is het inzetten van BOA’s door gemeenten een middel dat veel meer aandacht moet krijgen. Zij hebben met hun bevoegdheden een belangrijke signaalfunctie.
Ondermijning landelijk aandachtspunt
Schakel met onze accountmanagers om na te gaan wat de mogelijkheden zijn op het gebied van ondermijning, ondersteuning, uitbesteding of inzet van onze collega’s.
