Deze week heeft het Landelijk Bureau Bibob het jaarverslag 2020 toegezonden aan de Tweede Kamer. Over de inzet van het instrument Bibob valt op basis van dit jaarverslag weer veel te zeggen. Ik wil het deze keer vooral beperken tot één opvallend punt, namelijk de inzet van Bibob op het thema Zorg. Sinds de aanpassing van de Wet Bibob per 1 augustus 2020 kunnen de bevoegdheden uit deze wet ook op de aanbesteding van zorgtaken worden ingezet. En wat blijkt nu? In het jaarverslag van het LBB is dit onderwerp niet terug te vinden.
Voor nu concludeer ik daaruit dat in elk geval bestuursorganen het LBB daarover nog geen adviesaanvragen hebben voorgelegd. En dat is een gemiste kans. Of is die gemiste kans misschien nog wel breder dan alleen het niet vragen van advies aan het LBB over dit onderwerp? Ik vrees dat er op dit moment hoogstens op gemeentelijk niveau sprake is van eigen onderzoeken naar hoe dit in de praktijk opgepakt moet worden. Of dat men nog in de fase verkeert dat afgevraagd wordt hoe dit in beleid kan worden verankerd. En ondertussen gaan dan de zorgcowboys door met hun praktijken. Eugène van Mierlo, wethouder in Almelo en portefeuillehouder zorgfraude in Twente schreef daarover een interessant artikel in Code Geel in november 2020: “Van zorg moet je niet rijk worden” | Code Geel (riec.nl)
Ook in Nieuwsuur is de afgelopen tijd aandacht aan dit onderwerp besteed. En als je dit leest, vraag ik me af waarom niet veel meer gemeenten dit voorbeeld volgen. Door naar de voorkant van het probleem te gaan en vanuit de preventieve aanpak Bibob in te zetten, kun je veel schade voor de zorgsector en vooral ook voor de cliënten voorkomen.
“Door naar de voorkant van het probleem te gaan en vanuit de preventieve aanpak Bibob in te zetten, kun je veel schade voor de zorgsector en vooral ook voor de cliënten voorkomen.”
Vanuit mijn ervaring met Bibob sinds de invoering van de wet in 2003 vemoed ik dat ook hier onzekerheid een rol speelt. Onzekerheid of het echt juridisch houdbaar is, maar ook onzekerheid over hoe dit instrument op dit onderwerp toepasbaar is. En veelal mondt die onzekerheid dan uiteindelijk uit in het laten liggen van deze uitdaging.
Hoe organiseer je nou eenvoudig dat de aanbestedingen in de zorg met behulp van Bibob kunnen worden gescreend en hoe implementeer je deze werkwijze?
Allereerst zorg je ervoor dat je een Bibob-beleid voor aanbesteding ontwikkelt en invoert. Daarin benoem je expliciet dat zorg één van de thema’s is waarop dit instrument wordt toegepast. Daarnaast zorg je ervoor dat je de juiste wijze van aanbesteding hanteert. De ‘open house’-constructie moet daarbij vermeden worden, dan is namelijk Bibob niet toepasbaar.
Vervolgens zorg je er samen met de aanbesteders voor dat de juiste werkwijze van aanbesteding daadwerkelijk wordt toegepast in de praktijk. En bij twijfel in een dossier, schakel vooral het LBB dan in.
Heb je nou vragen over het ontwikkelen van een beleidsregel Bibob en aanbesteding (voor de zorg of anders) of het implementeren van Bibob-beleid of wil je ondersteuning in in het toepassen van Bibob bij aanbestedingen in de zorg, neem dan contact met mij op!
